ԴՈՒՔ ԻՍԿԱԿԱՆ ԱՍՊԵՏ ԵՔ, ՄԱԵՍՏՐՈ


Բացառիկ բախտավորություն է մարդու համար, երբ մանուկ օրերից անվարժ թաթիկներով սարքվող հողե տնակը ոչ միայն հաղթում է չար քամիներին, որ սպառնում են անհետ ջնջել հեքիաթային լուսեղեն անուրջները, այլև, աճելով ու իմաստնանալով, կարողանում է սիրո հրաշքով երջանկության անզուգական դղյակի վերափոխել իրականում անշուք այդ հողե տնակը: ՀՀ զինված ուժերի գլխավոր շտաբի ռազմանվագախմբային ծառայության պետ, զինվորական փողային հատուկ նվագախմբի գեղարվեստական ղեկավար ու գլխավոր դիրիժոր, ՀՀ վաստակավոր արտիստ, փոխգնդապետ Արմեն ՊՈՂՈՍՅԱՆԸ մեր կյանքում հազվադեպ հանդիպող այդ բախտավորներից է: Կարծում եք` չափազանցնո՞ւմ եմ: Ամենևին... Պարզապես հարկավոր է խելամիտ ծնողների անսխալ ուղղորդմամբ գտնել որպես մարդ կայանալու ճիշտ ճանապարհը, նաև` մանկությանդ երազանքների հողե տնակը քամիներից խնամքով փայփայող փոքրիկ «արքայադստերը» և համարձակ անցնել այն Սիրո պահապան հրեշտակի անխոտոր ուղեկցությամբ` քո բաժին երջանկության կրակով ջերմացնելով մյուսներին: Արվեստասեր ճարտարագետ ծնողները, վաղ հայտնաբերելով Արմենի երաժշտական բնատուր օժտվածությունը, հետևողականորեն առաջնորդեցին իրենց որդուն լիարժեք ինքնաբացահայտման ճանապարհով: Չայկովսկու անվան երաժշտական մասնագիտացված դպրոցում թավջութակի գաղտնիքների յուրացման տարրական գիտելիքներ ստանալիս Արմենը հանդիպեց Նունեին` հայտնի կիթառահար Էդուարդ Բադալյանի աղջկան, որի հետ Ռոմանոս Մելիքյանի անվան երաժշտական ուսումնարանում, կարճատև անջատումից հետո, սովորելու տարիներին համոզվեց` ահա իր «արքայադուստրը»: Ամուսնացան ուսումնարանը չավարտած, շարունակեցին մասնագիտանալ կոնտրաբասի ու դասական կիթառի ներդաշնակ նվագարկման արվեստում` միաժամանակ շենացնելով իրենց երաժշտական ընտանիքը, որում տարիների հետ տիրապետող դարձան կիթառի մեղմ ու քնքույշ հնչյունները, երբ Դավիթը (ֆլեյտա) ու Մարիաննան (դաշնամուր) նախընտրեցին հավատարիմ մնալ պապիկի երաժշտական ավանդներին: Պատանեկան հասակից կիթառն անբաժան էր նաև Արմենից` որպես հանպատրաստից ծնված երգերի ներշնչող ու ծաղկեցնող: Ռազմական երաժշտության նկատմամբ բախտորոշ հետաքրքրությունն արթնացավ Օպերայի և բալետի թատրոնի նվագախմբում աշխատելիս, գլխավոր դիրիժոր Հակոբ Ոսկանյանի անմիջական ազդեցությամբ: Ռաֆիկ Նանյանից, Վահե Թերզյանից ու Ելենա Մամաջանյանից ստացած բարձրակարգ մասնագիտական կրթության շնորհիվ Արմեն Պողոսյանին, զինկոմիսարիատի ուղեգրով, հաջողվում է դյուրությամբ ընդունվել Մոսկվայի կոնսերվատորիայի ռազմական դիրիժորության ֆակուլտետ, Վլադիմիր Մոսկվիչովի, Խրիստաֆոր Խախանյանի և Իգոր Սավինովի հասուն վարպետության դարբնոցում հղկվել որպես ռազմանվագախմբային դիրիժոր, գործիքավորող ու կոմպոզիտոր: Մոսկվայում ուսանելու տարիներին ծնված երազանքը` զվարթ հչնեցնել կրկին Հայաստանի ռազմական նվագախմբի ձայնը` թույլ չի տալիս գայթակղվել արտերկրում շահավետ առաջարկություններով: Կանխորոշված էր` վերադառնում է հայրենիք ու ձեռնարկում նվիրական դարձած ցանկության իրականացմանը: Սիրո պահապան հրեշտակի հովանավորության ու բարոյակամային բարձր հատկանիշների զուգակցման միջոցով կարողանում է հասնել իր նախաձեռնության իրագործմանը ՀՀ պաշտպանության նախարարության կազմավորմանը զուգահեռ: Մոսկովյան կայուն ապրելակերպի կտրուկ փոփոխությունը, պայմանավորված մութ ու ցուրտ 90-ականների բարդություններով, չեն ընկճում նպատակասլաց մարտիկին: Նուբարաշենի դեսանտագրոհային առաջին գնդում կազմավորվում է Հայկական բանակի առաջին զինվորական նվագախումբը: Հաջող մեկնարկը ցանկալի շարունակություն է ունենում` սիմֆոնիկ ու փողային նվագախմբերի երաժիշտներից, կոնսերվատորիայի ու երաժշտական ուսումնարանների շրջանավարտներից կազմավորվում է զինված ուժերի գլխավոր շտաբի հատուկ նվագախումբը` պետական-գերատեսչական բարձր մակարդակի բոլոր միջոցառումները, բարձրաստիճան հյուրերի պատշաճ դիմավորումն ապահովելու առաջնահերթ ֆունկցիայով: Նվիրյալների ընդգրկումով ձևավորվում է առողջ կորիզը, որի հիման վրա պայմանագրային ու ժամկետային զինծառայող երաժիշտների ամենօրյա միասնական բարեխիղճ տքնանքով այսօր հնարավոր է դարձել ձեռք բերել կատարողական մի վարպետություն, որի մասին ակնածանքով են արտահայտվում Հայաստանի օդանավակայանում իրենց երկրների օրհներգերի անթերի վերարտադ րությամբ հմայված պաշտոնական անձինք: Մոտ 80 երկրի օրհներգ է հնչեցնում նվագախումբը` անճիգ հաղթահարելով ամենաբարդերը, ինչպես սիմֆոնիայի մի հատվածի հավասար Ուրուգվայինն ու Արգենտինայինը: Խանդավառողը պատասխանատվության բարձր զգացումն է. չէ՞ որ առաջին տպավորությունը մեր ազգի, հայրենիքի, զինված ուժերի մասին օտարները ստանում են իրենց դիմավորող նվագախմբային կատարումներից: Հպարտությամբ ու պատվով 500-ից ավելի պետական նշանակության արարողությունների մասնակցած նվագախումբը այժմ կրկին նախաքննական հուզմունք է ապրում, ինչպես յուրաքանչյուր ելույթից առաջ` պատրաստվում է իր 15-ամյա հոբելյանի տոնակատարությանը: Բանակային կարգուկանոնն ու կազմակերպվածությունը վաղուց դարձել է կայուն կենսակերպ Արմեն Պողոսյանի ողջ ընտանիքի համար, որն ապրում, աշխատում ու սովորում է այնպես, որ չխանգարի 1992-ի հունվարի 28-ից` Հայկական բանակի ծննդյան օրվանից, նվիրյալների առաջին շարքերում իր անբասիր ծառայությամբ նորաստեղծ հայրենիքի փառքը հյուսող մարտիկի նոր նախաձեռնությունների իրականացմանը: 15-ամյա մաքառումների պտուղների քաղցրությունը պահպանելու նպատակով Երևանի կոնսերվատորիայում նրա մտահղացմամբ բացվում է ռազմական դիրիժորության բաժանմունք, որտեղ նա իր փորձն ու գիտելիքներն է փոխանցում նոր սերնդին: Նույն նկրտումներով համագործակցում է Մանկավարժական համալսարանի կուլտուրայի ֆակուլտետի հետ: Մշտապես ուշադրության կենտրոնում են զորամասային նվագախմբերը: Մի կարևոր խնդիր է մտատանջում` փողային գործիքների նկատմամբ հետաքրքրությունը նոր սերնդի մոտ գնալով նվազում է, քաղաքացիական նվագախմբերը անմխիթար վիճակում են: Ակունքներն են ցամաքում: Պետք է սկսել, անշուշտ, տարրական երաժշտական դպրոցներից, ինչ-ինչ պետական խրախուսական քայլեր ձեռնարկել գրագետ հերթափոխ աճեցնելու համար: Չլիներ Պաշտպանության նախարարության առանձնահատուկ ուշադրությունը, հազիվ թե հնարավոր դառնար Հայկական բանակում փողային բարձրակարգ նվագախումբ ունենալու Արմեն Պողոսյանի փափագը: Փառք Աստծո, նվագախումբը կայացել է, ունի իր հարուստ երկացանկը (մոտ 200 գործ): Ինքը` գեղարվեստական ղեկավարը, նախանձելի համառությամբ շարունակում է ստեղծագործել տարբեր ժանրերում: Երկու տասնյակ երաժշտական ստեղծագործությունների հեղինակ է` քայլերգեր, վալսեր, երգեր, պարեր, ռոմանսներ... Շուտով կավարտի կիթառի և սիմֆոնիկ նվագախմբի համար գրվող կոնցերտը: Բանակում կենդանի երաժշտությանը վերադառնալու պահանջ է զգացվում: Այս հանգամանքը կենտրոնացնում է Արմեն Պողոսյանի պրպտուն միտքը բանակում երգի-պարի անսամբլ ստեղծելու երազանքը ի կատար ածելու ուղղությամբ: Դժվարություններից չվախեցող, ձեռք բերածով չգոհացող, իր նկատմամբ հատկապես խստապահանջ, 22-ամյա զինծառայության բերումով առավել զգաստացած զինվորական երաժշտի հոգու նրբին լարերը ամենևին չեն խզվել: Մանկության օրերից հյուսվող սիրո հեքիաթը խնամքով պահպանվում ու շարունակվում է: Արդեն 36 տարի: Արմենն ու Նունեն աչալուրջ հսկում են, որ անսպասելի կենսական հանգամանքները երբեմնի չար քամիների նման չվնասեն իրենց սիրո դղյակը, նույն հավատով ու պատրաստակամությամբ, որ երբևէ ունեին փոքրիկ մանչուկն ու «արքայադուստրը» ...

Նվարդ ԱՍԱՏՐՅԱՆ