Ա°յ, թե ոնց ենք ապրում

Հատկապես վերջին շրջանում մեզանում առավել վտանգավոր ու անկանխատեսելի են այն կուսակցությունները, որոնք նյութական հսկայական միջոցների են տիրապետում: Հաճախ է ասվում, թե հենց այդ միջոցներն են առաջիկա խորհրդարանական ընտրություններում հսկայական դերակատարություն ունենալու:

«Հզորը պետք է հզորին վայել պահվածք ունենա»

Հայաստանի ներքաղաքական կյանքում վաղուց արդեն գերիշխող են նախընտրական տրամադրությունները: Դրանով համակված են թե° խորհրդարանում ներկայացված քաղաքական ուժերը, թե° ԱԺ-ից դուրս գտնվող կուսակցությունները:

«Միշտ դեպի մեզ... Էլի դեպի մեզ... համ էլ ուրիշ ո՞ւմ, եթե ոչ մեզ...»

Թերևս հանրապետության թիվ 1 գերխնդիրը պետական պաշտոնյաների աշխատավարձի բարձրացումն էր, ինչն էլ, բնականաբար, չէին կարող շրջանցել խորհրդարանականները: Իսկ որ խորհրդարանում հերթական անգամ ոչ թե հանրային շահի, այլ անձնական խնդիրների մասին են մտահոգված, իրողություն է:

«Ապրանքային տեսքը» «գնվելու» միակ պայմանը չէ

ՀՀԿ արտահերթ համագումարից հետո, անցած չորս ամիսներին, գրեթե բոլոր քաղաքական ուժերը` խորհրդարանական, թե արտախորհրդարանական, ընդդիմադիր, իշխանական կամ իշխանամետ, իրենց «պարտքն» են համարում` անթաքույց կամ քողարկված «քար նետել» ՀՀԿ ուղղությամբ: Հանրապետականները հանգիստ են ընդունում սույն իրողությունը, քանզի համոզված են, որ նման «վերաբերմունքի» են արժանանում միայն հզորները:

Երբ ցանկությունը առաջ է ընկնում հնարավորությունից

Ֆրանսիական ժողովրդական հեքիաթ կա Բալզաթ գյուղի բնակիչների մասին: Սրանք, հավատալով, թե լուսինը շատ մոտ է, որոշում են տակառը տակառի վրա դնելով բարձրանալ ու գրավել այն` ի փառս բալզաթցիների:

ԱՎԱՆԳԱՐԴԻԶՄՆԵՐ

Միայն աճուրդով Ըստ շրջանառվող լուրերի, 2007-ի ընտրություններին ժողովուրդը իր ձայնը վաճառելու է աճուրդով: Մեկնարկային և վերջնական գների տարբերությունը, ըստ ամենայնի, հսկայական է լինելու:

Օրենքն ուղղորդում է, բայց չի պարտադրում

Այս տարվա սկզբից փողոցային առևտրի դեմ արշավ ծավալվեց: Ըստ այն օրենքի, որ լույս աշխարհ է բերվել փողոցում, արգելված վայրերում առևտրով զբաղվելու դեմ պայքարելու նպատակով:

Համայնքը զորավո՞ր է

Սույն օրենքով արգելված վայրերում անօրինական առևտուրը վերահսկելու գործառույթները վերապահված են տեղական ինքնակառավարման մարմիններին: Այս պարագայում օրենքը երկսայր է:

ԻՍԿ ՄԵՆՔ ԾԽՈՒՄ ԵՆՔ, ԾԽՈՒՄ...

Հայաստանի հոգեբանների ասոցիացիային մտահոգող խնդիրն, իրոք, այժմեական է ու հրատապ` դեռահասների շրջանում ծխախոտի հանդեպ աճող հետաքրքրությունը` իր անխուսափելի հետևանքներով:

Բնապահպանությունը` գերխնդիր

Այն, որ Հայաստանը հարուստ է բնական ռեսուրսներով, երկմտելու տեղիք չի տալիս: Այլ խնդիր է, թե մենք ինչպես ենք օգտագործում ընդերքի և շրջակա միջավայրի ներուժային հնարավորությունները` երբեմն հավուր պատշաճի չգնահատելով մեր լեռնաշխարհի հանդեպ բնության շռայլությունը:

Նոր ակնկալիքներով նոր որոշումներ...

Հայրենի քաղաքական գործիչների մտքի նորանոր փայլատակումներին մեծապես նպաստում են նաև առաջիկա ընտրություննե րը: Դրանց օրինական ընթացքն ապահովելուն էր ուղղված «ԱԺԴ»-ի ներկայացրած այն առաջարկը, որի իրագործումը պայմանավորված է Հայաստանում վստահված անձի ինստիտուտի վերականգնումով:

ՀՀ

n ՀՀ նախագահին առընթեր ազգային անվտանգության խորհրդի քարտուղար, ՀՀ պաշտպանության նախարար Սերժ Սարգսյանն ընդունեց ԱՊՀ գործադիր կոմիտեի նախագահ Վլադիմիր Ռուշայլոյի գլխավորած պատվիրակությանը: Փոխադարձ ողջույններից հետո Վլադիմիր Ռուշայլոն նախարարին ծանոթացրեց ԱՊՀ շրջանակներում ընթացող զարգացումնե րին, ԱՊՀ կառույցների վերափոխումներին վերաբերող ղազախական կողմի առաջարկություններին:

ՄՈՆԹԵԻՆ ՓՆՏՐԵՆՔ ՈՂՋԵՐԻ ԵՐԹՈՒՄ

Ես իմ կյանքում չեմ հանդիպել որևէ մեկին, որն այնքան նվիրված լինի գաղափարին, ինչպիսին Մոնթեն էր: Սերժ ՍԱՐԳՍՅԱՆ ՀՀ պաշտպանության նախարար Նոյեմբերի 25-ը լեգենդար զորահրամանատար Մոնթե Մելքոնյանի ծննդյան օրն է:

Ծառայում եմ Հայաստանի Հանրապետությանը

Ոչինչ չի կարող այնքան բերկրանք պատճառել հայ զինվորի ծնողներին, որքան զորամասից ստացված շնորհակալական նամակը: Այդպիսի մի նամակ էլ հպարտությամբ էր համակել Խաչատրյանների ընտանիքին:

Գյուղապետի թեկնածուներ. Արարատի մարզի Դալար համայնք

Արմեն ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ Ծնվել է 1974 թ. Դալար գյուղում, գործարարի ընտանիքում: Ավարտել է տեղի միջնակարգ դպրոցը, ապա` Հ. Աճառյանի անվան համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետը:

ԴԻՄԱՆԿԱՐԻ ԷՍՔԻԶ

Այսօրվա հեռվից դժվարանում եմ Երևանի դրամատիկականի բեմում և հեռուստաթատրոնում խաղացած մոտ երկու տասնյակ դերակատարումներից պահպանված աղոտ հիշողություններով գնահատել Արմեն Խանդիկյանի դերասանական վարպետությունն ու ներուժը£ Առանձնապես նշանակալից չեմ գտնում նաև միակ կինոդերը (Անդրանիկ` «Հայրիկ»¬ում)£ Մտաբերում եմ միայն, որ նա, ինչպես և նորաստեղծ երիտասարդական թատրոնի դերասան¬դերասանուհիներից շատերը` Լ. Շարաֆյանը, Վ. Մսրյանը, Ռ. Քոթանջյանը, Ա. Ութմազյանը, Էվ. Շահիրյանը, Գ. Մանուկյանը և մյուսները, անցյալ դարի 70-ականներին աչքի էր ընկնում նորաոճ ու ազատամիտ արվեստագետի իր հմայիչ բեմական արտաքինով և չափազանց դուր էր գալիս Բիթլզների սիրահարներիս£ Առաջին բեմադրությունները` Ժ. Անույի «Ուղևորն առանց ծանրոցի» (1972թ.), Ա. Չեխովի «Գավառական դեդեկտիվ» (1974), Լ. Կարագյոզ յանի «Փորձություն» (1976).¬ հետաքրքիր էին որպես Ղափլանյանի հաստատած նորարարական¬փորձարարական գեղագիտությա նը մոտ ռեժիսորական աշխատանքներ, որպիսիք այդ թատրոնում անում էին Ն. Սարգսյանը, Ա. Հովհաննիսյանը, Լ. Թուխիկյանը, Ա. Գրիգորյանը, Ե. Ղազանչյանը£ Այդ տարիներին բեմադրական առումով ամենաուշագրավն ու անխոցելին Ղափլանյանի արտասովոր տաղանդի նորահայտ դրսևորումներն էին` պատկերավոր բեմավիճակներով, վառ թատերայնությամբ, հերոսների մարդկային նկարագրերի կերպավորման նորագույն հնարքներով£ Առաջին անմոռաց, շռնդալից թատերական հանդիպումս բեմադրիչ Արմեն Խանդիկյանի հետ կայացավ 1977¬ին, Գ. Գորինի «Մոռանալ Հերոստրատին» ներկայացմամբ£ Իմ կարծիքով, սա առաջին ծանրակշիռ հայտն էր Խանդիկյանի բեմադրական ուրույն տաղանդի, դոգմատիկ մտածողությանը հակադրվող թատրոնական հավատամքի, հանրածանոթ իրողությունների, մարդկային փոխհարաբերությունների, առհասարակ մարդ արարածի էության հոգեբանական խորքային բացահայտման սեփական ընկալման յուրօրինակ գրավչյության£ Տպավորիչ էին դերակատարումներից շատերը` Անահիտ Թոփչյանի Քլեմենտինը, Ռաֆայել Քոթանջյանի Քլեոնը, իսկ Վլադիմիր Մսրյանի Հերոստրատը մինչև օրս էլ չի կորցրել իր մոգական ազդեցությունը£ Դրանից հետո բազմաթիվ տարաբնույթ կերպարների կենդանի մարմնավորումներ արարեց Մսրյանը տարբեր բեմերում, կինոյում` դերից դեր հարստացնելով իր արտիստական երանգապնակը, բայց ինձ համար անգերազանցելի մնաց նրա Հերոստրատը£ Այնուհետև, Վավիկ Վարդանյանից ու Ռաֆայել Ջրբաշյանից ստացած գիտելիքները Հրաչյա Ղափլանյանի հետ համատեղ ստեղծագործական աշխատանքի պրոցեսում խորացնելով ու արվեստագիտական մտածողության մասշտաբները ընդլայնելով, Խանդիկյանը վերջնականապես ձևավորվեց որպես ինքնատիպ բեմադրիչ ու լայն թափով ծավալեց իր թատրոնական խորիմաստ երկխոսությունը հանդիսատեսի հետ Ժ. Անույի «Արտույտը», Ա. Արբուզովի «Իրկուտսկյան պատմություն», Պ. Զեյթունցյանի «Մեծ լռություն» և հետագա շուրջ երեք տասնյակ բեմադրություններում£ Նրա չկաղապարված, համարձակ քաղաքացիական դիրքորոշ ման, իր ժամանակի հոգսերով լրջորեն մտահոգված ճշմարիտ մտավորականի թատերական խորախորհուրդ խոհերի ամենացայտուն արտահայտությունները եղան Ս. Ստրատիևի «Ավտոբուսը» (1986) և «Անվերջ վերադարձ» թատերական ֆանտազիան ըստ Պ. Սևակի (1988)£ Ամենևին պատահական չեմ համարում դրանց խաղացանկային կենսունակությունը£ Դրամատիկականում այդ իրավունքը վաստակում են տասնամյակներով լեփ¬լեցուն դահլիճներում խաղացվող, կրկին ու կրկին դիտելու ցանկություն, հոգևոր պահանջ հարուցող բեմադրությունների ներկայացումները միայն£ Ինչ նոր բեմադրության էլ ձեռնարկի Խանդիկյանը` միշտ ակնածանքով է մոտենում հեղինակային տեքստին, անպայմանորեն դառնում է համահեղինակը բեմ բարձրացվող գործի, հատուկ սրելով իր ասելիքի կուտակումներն արտահայտելու հնարավորություն տվող գաղափարական¬գեղարվեստական կողմերը, սակայն երբեք իրեն թույլ չի տալիս վերաձևավորել ուրիշի մտքերը, առավել ևս` նենգափոխել£ Միայն այսպիսի թատերական ֆանտազիան եմ ընդունում ու բարձր գնահատում£ Գեղանկարչական, բանաստեղծական, երաժշտական նրբանկատ խառնվածք ունի Խանդիկյան բեմադրիչը, տասնամյակների հարուստ ու նորակտիվ կենսափորձով ներդաշնակորեն համակարգված£ Նրա բազմաշերտ խառնվածքի կնիքը գտնում ես դրամատիկականի նաև այն բեմադրություններում, որոնց գեղարվեստական ղեկավարն է ինքը£ Հրաշալի հատկություն թատրոնի դիմագիծը անխաթար պահելու, մոտ կեսդարյա յուրահատուկ ստեղծագործական ձեռագիրը հստակ պահպանելու ու խորացնելու համար£ Անցյալ դարի 60¬ականների վերջերին տաղանդաշատ բեմադրիչ, կարկառուն թատերական գործիչ Հրաչյա Ղափլանյանի հիմնադրած թատրոնը կկորցներ երբևէ մեր նորագույն թատրոնում հեղափոխական ալիք առաջացրած իր ծնունդից մինչև ներկայիս անխառն կայացումը համախոհների անմնացորդ եռանդով ձեռք բերած բարձր համարումը, եթե շեղվեր իր սկզբունքներից, դավաճաներ որդեգրած, վաղուց միջազգային ճանաչում ստացած, թատերական դավանանքին£ Արդի հայ թատրոնի վառ անհատականություններից է ՀՀ ժողովրդական արտիստ Արմեն Խանդիկյանը` ինքնահատուկ գեղագիտական մտածողությամբ, բյուրեղացող ռեժիսորական վարպետությամբ, ստեղծագործական երևակայության անսովոր ոլորտներ փնտրող թռիչքով£ Նորի անդուլ որոնումների ակնհայտ ջանադրությունն է փառքի հետևից չվազող այս արվեստագետի ամենաբնու թագրական հատկանիշներից մեկը, որի պատճառով գուցե մինչև վերջերս շատերի կողմից երիտասարդ արվեստագետ էր որակվում£ Ինձ համար նա այսօր երիտասարդ է մնում միայն մեկ նկատառումով` բեմադրությունից բեմադրություն աճում են սպասելիքներս նրա ռեժիսորական քանքարից` ենթադրել տալով, որ իր լավագույն մտահղացումը դեռ նոր պիտի իրագործի` զարմացնելով ու հիացնելով կենսահաստատ, Բարու ու Սիրո հավատավոր տաղանդի նորահայտ փայլով, ինչպես անսպասելիորեն դա տեղի ունեցավ Հ. Մաթևոսյանի «Չեզոք գոտի» կինովիպակի անթերի կառուցիկ ու անսովոր քնարականությամբ հագեցած բազմաբովանդակ բեմադրության ներկայացման ժամանակ£ Բազմիցս համոզվել եմ` ինքն էլ ձեռք բերածով չի հանգստանում£ Լավագույն գնահատականների արժանացած աշխատանքները շարունակական խմբագրման, մանրակրկիտ սրբագրման ու ճշգրտման է ենթարկում` հասնելով այնպիսի կատարելության, որի մասին առաջնախաղով ոգևորված հանդիսատեսը չէր էլ կարող ենթադրել£ Այդպես ես ինձ համար բոլորովին վերջերս հայտնաբերեցի նրա «Մակբեթը» (2004)£ Առանձին լուրջ ուսումնասիրության նյութ է Խանդիկյանի շեքսպիրապատումը` սկսած առաջինից` աղմկահարույց «Համլետից» (1981) մինչև «Հուլիոս Կեսարն» (1992) ու մարդկային թշնամանքին անարդարա ցիորեն կուլ գնացած ամենաողբերգական և սերունդների համար ուսանելի սիրո չքնաղ պատմությունը` «Ռոմեո և Ջուլիետը» (1996)£ Արդիական շեշտադրումներով մարմնավորված մնայուն արժեքներ, որոնցում, առանց արտառոց նկրտումների, Խանդիկյանը յուրովի հաստատում է հանճարեղ անգլիացու` դարերով անգերազանցելի մնացած առեղծվածը£ … Անավարտ եմ թողնում Արմեն Խանդիկյանի դիմանկարի էսքիզս£ Վստահ եմ` նոր բեմադրություններով ինքն է շարունակելու լրացնել, ամբողջացնել ու հարստացնել այն` հասցնելով ավարտուն բնութագրականության ու գունագեղության£ Գուցե Չեխովի «Իվանով»¬ո՞վ կամ իր սիրելի Ստրատիևի նոր պիեսո՞վ£ Չգիտեմ£ Հենց այնպես, մի բան արած լինելու համար, ոչնչի չի ձեռնարկում£ Նոր պիեսի ընտրությունն էլ առանձնահատուկ ստեղծագործական տառապանք է£ Մտասևեռումների ներքին դաժան պայքար, մանավանդ արվեստագետի երևակայության թռիչքն արգելակող մեր աղքատիկ ժամանակներում, երբ ստեղծագործելուց ավելի ստիպված ես ուղեղդ ծանրաբեռնել նյութական լծակներ հայթայթելու, հակամշակութային այլ խոչընդոտներ հաղթահարելու հնարամիտ ուղիների որոնումներով£ Այս պարագայում, անշուշտ, անհնար է ամեն նոր աշխատանքում նոր շլացուցիչ գույներ ու գյուտեր հղանալ£ Ինչ խոսք, նաև` ակնկալել:

Կրկնակի է արված այն, ինչ լավ է արված

Յուրաքանչյուր գաղափար նման է սերմի, և միայն աշխատանքն է նրան տալիս աճելու հնարավորություն, իսկ աշխատանքի արդյունավետությունը այն կազմակերպողի և ղեկավարողի ճկուն մտքի և հնարամտության արգասիքն է:

Գործը շահում է ճիշտ ֆինանսավորումից

Վրույր ԲԱՐԽՈՒԴԱՐՅԱՆ. Թաղապետարանի ֆինանսական բաժնի պետ Ծնվել է 1953 թ.: Թիվ 63 դպրոցն ավարտելուց հետո ընդունվել է պետհամալսարանի տնտեսագիտության ֆակուլտետը:

Բնակչի հոգսին ականջալուր

Ցուցաբերված հետևողականության արդյունքում ցանկացած ծրագիրը դառնում է իրականություն: Այդպես է նաև Քանաքեռ-Զեյթուն համայնքում:

Եթե տոն է, ապա ուրախանում են բոլորը

Տոները մեզ պետք են նորը, ձեռքբերումներն արժեվորելու, ոգևորվելու ու նաև մտերմանալու համար: Սակայն այս ամենը լիարժեք զգալն ու վայելելը մեծապես պայմանավո րված է դրանց ճիշտ կազմակերպմամբ:

Ուղևորություն, որտեղ խաչվում են մարդկանց և ժողովուրդների ճակատագրերը

Օրերս «Մուղնի» հրատարակչությունը լույս ընծայեց գեղագետ, մշակութային մեկնաբան Լևոն Լաճիկյանի «Խաչվող ճանապարհներ» ուղեգրությունների ժողովածուն, որտեղ զետեղված են հեղինակի` տարբեր տարիներին տարբեր երկրներ կատարած այցելությունների ժամանակ ծնված 15 ուղեգրությունները£ Այս աշխատությունը կարելի է համարել երկրագիտական մի յուրօրինակ շտեմարան մեր բազմադարյա հայրենիքի, օտար ափերում սփռված հայ գաղթօջախների, ինչպես նաև այլ երկրների պատմական կարևոր անցքերի, այժմյան նիստուկացի, սովորույթների ու բարքերի վերաբերյալ£ Գիրքն ընթերցելիս թվում է, թե շրջում ես գրողի այցելած վայրերով, նրա հետ հուզվում ես և ուրախանում, կիսում նրա մտորումներն ու զգացումները£ Խորհրդանշական վերնագրով է սկսվում պատմական Հայաստանին նվիրված առաջին ուղեգրությունը` «Հողը` տիրոջն սպասելիս»£ Պատմական տեղեկություններն ու փաստերը ներկայացված են գեղարվեստորեն` զուգակցված պատկերավոր, հոգեհույզ արտահայտություն ներով, երբեմն` նաև քնարական զեղումներով. «Արտասվելու չափ գեղեցիկ է Արևմտահայաստանը£ Բաթումից հատելով վրաց¬թուրքական սահմանը` ընկնում ես դրախտային մի միջավայր, որի մի կողմում Սև ծովն է, մյուսում` Պոնտական լեռնաշղթայի բարձրագույն հատվածը հանդիսացող Խաչքար լեռները` իրենց ամենաբարձր` Խաչքար գագաթով£ Համշենահայերով բնակեցված այս շրջանները սրընթաց անցնելուց հետո հայտնվում ես հայոց Տայք գավառում£ Ու առջևդ բացվում է հեքիաթային մի աշխարհ, որտեղ բնությունն, ասես, իր առավելագույն ջանքերն է գործադրել մարդկային երևակայությունը զարմացնելու համար…»: